Bina Otomasyon Sistemleri ve Testo Sabit Ölçüm Teknolojisi

Günümüzdeki binalarda, daha sağlıklı ve ekonomik bir yapı için Bina Yönetim Sistemi (BMS) ve otomasyonun kullanılması bir ihtiyaç halini almıştır. Akıllı bina teknolojilerinin haricinde, koşulların istenenden çok farklı olması uzun bir süre boyunca fark edilememektedir. Bunun sonucunda da, cihaz ömürleri kısalmakla birlikte aynı zamanda çok sık servis ihtiyacı oluşmakta ve önemli enerji kayıpları yaşanmaktadır.

Bina Otomasyon Sistemleri ilk ortaya çıktıkları 1960’lı yıllardan bu yana çok hızlı şekilde gelişmiştir. Ülkemizde de Bina Otomasyonu uygulamaları hızla artmakta ve özellikle alışveriş merkezleri, hastaneler, oteller, havaalanları, bürolar, yönetim binaları ve fabrikalarda tercih edilmektedir.

Bir binadaki ısıtma, soğutma ve aydınlatma gibi sistemlerin bakımları diğerlerinden çok daha maliyetlidir, dolayısıyla bu sistemlerin daha etkin bir şekilde çalışmasını sağlamak gerekmektedir. Bunun için de doğru firma ve ürünlerle işe başlamak oldukça önemlidir. Testo, bu konuda kullanıcılarına en doğru ve uzun süre sorunsuz çalışabilecek cihazlarıyla etkin bir çözüm sunmaktadır.

BMS için Ölçüm Sistemleri

Bina otomasyon firmalarının ölçüm sistemlerinden bazı temel beklentileri vardır. Bunlar;

BMS’e entegre olabilecek analog çıkışa sahip stabil ve uzun süreli sorunsuz çalışabilecek ölçüm cihazları (Bilinen analog çıkışları verebilen (ağırlıklı olarak 0…10V, 4…20mA) sensörler ve/veya transdüser/transmiterler)
Proses otomasyonundan farklı olarak, bina otomasyonunda kabul edilebilir doğruluk değerleri, bazı özel uygulamalar hariç daha düşüktür. Hastane otomasyonu, değerli envanterin saklandığı/sergilendiği iç ortam iklimlendirme otomasyonu yüksek doğruluk değerlerine ihtiyaç duyulan uygulamalara örnek gösterilebilir. Genel beklenti nem doğruluğunun %2-%3, sıcaklık doğruluğunun ±1-2 ºC’lerde olmasıdır.
Bir otomasyon teknisyeni için temel ilgi kontrol yazılımı üzerinde olacağından, diğer etmenlerin mümkün olduğunca sorunsuz ve stabil çalışması istenir. Bu sebeple ölçüm cihazlarının sürekli bozulmaması, ek bir müdahaleye gerek duymadan uzun süreli yüksek performansla çalışması temel beklentidir. Bu, aynı zamanda sistemin zaman içerisindeki işletme maliyetlerini de düşürecek, zaten yüksek olması beklenen ilk yatırım maliyetine ek bir gider eklemeyecektir.

Testo BMS Çözümleri

Testo’nun BMS için oldukça etkin çözümleri bulanmaktadır: Sensör, proses ekranı, transmiter, debimetreler.

Testo Sensörler

Sensör konusunda Testo’nun sektördeki en önemli avantajı sadece sensör üretimi yapan ayrı bir şirketin olmasıdır. Testo Sensor GmBH, tamamen isteğe bağlı konfigüre sıcaklık sensörü üretmektedir. Bu sensörler, hem Testo ürünlerinde hem de farklı marka ürünlerde rahatlıkla kullanılabilmektedir. Testo sensör sıcaklık prob çeşitleri aşağıdaki gibidir:

Daldırma tipi problar
Yüzey probları
Vidalama probları
Hava probları
Basınç geçirmez problar
Manyetik problar
Konut probları

Testo 54 Proses Ekranı

Yalnızca bir proses ekranı değil, aynı zamanda veri iletebilen bir sıcaklık transmiteri olan testo 54’ün versiyonu testo 54-8, sektördeki diğer cihazlardan bu noktada ayrışmaktadır. İçerisinde aşağıda verilen tüm opsiyonları barındırmaktadır.

Termokupıl ve Pt100 sensörlerin bağlantı imkanı
- Röle çıkışları ile temel aç/kapa kontrol fonksiyonlarının yerine getirilmesi
- Online izleme sistemlerine entegre edilebilmeleri için RS485 bağlantı opsiyonları
- Analog çıkış verebilen tüm cihaz/sensörlerin sahada izlenmesi için analog giriş opsiyonları

Fark Yaratan Testo Transmiter Aileleri

Testo, transmiterleri ile bina otomasyonu konusunda sektöre önemli çözümler sunmaktadır.

Tüm proseslerde ihtiyaç duyulan genel analog çıkış tipleri, switch, röle, ethernet ve PROFIBUS çıkış

opsiyonları ile her türlü otomasyon sistemine entegre edilebilme imkanı

P2A yazılımı ile sahada 1- veya 2-noktalı veya analog çıkış ayar imkanları, sahada parametrizasyon ve analiz seçenekleri

sayesinde, minimum işletme ve bakım maliyetleri

Fark basıncı, nem ve sıcaklık parametrelerinin tümünün tek bir cihazda ölçülmesi ile laboratuvar ve temiz odalar için profesyonel ölçüm sistemleri

Otomatik sıfırlama özelliği ile uzun süreli stabil fark basınç ölçümü

Testo fark basınç transmiterlerinde, pitot tüp bağlantısı ile pitot tüp faktörünü ve çap bilgisini cihaza girip doğrudan cihazdan hava hızı ve debi çıkışı alınabilir. Böylelikle ek kontrolörlere ihtiyaç duyulmaksızın, sadece temel röleler ile hava hızına bağlı aç/kapa işlevleri yerine getirilebilir.

Basınçlı Hatlarda Çiğleşme Noktası Ölçümü

Basınçlı hava hatlarında meydana gelebilecek nem, tüm hatların tıkanmasına sebep olacağı gibi, pnömatik ekipmanların da arızalanmasına yol açmaktadır. Elektrik hatlarındaki harmonikler de benzer şekilde enerji alıcılarını olumsuz yönde etkileyip bakım maliyetlerini arttırmaktadırlar (motorların arızalanması gibi). Bu noktada, testo 6721, çiğleşme sıcaklığı şalteri, basınçlı hava içinde oluşabilecek nem risklerine karşı sistemi korur. Bunu yaparken basınçlı hat içerisindeki nem/sıcaklık değerlerini ölçerek hafızasındaki Mollier Diyagramından çiğleşme sıcaklığı değerini hesaplar ve ölçümlerini bu parametreye göre yapar. Testo 6721 ve diğer ilgili cihazlar aşağıdaki gibidir:

Basınçlı Hatlarda Debi Ölçümü

Basınçlı hava hatlarındaki kalitenin belirlenmesinin yanında, tüketiminin de ölçülmesi enerji optimizasyonu çalışmaları için apayrı bir öneme sahiptir. Üretilen havanın bir enerji çeşidi olduğundan yola çıkılırsa, bu enerjinin denetiminin, firmanın bütçe denetimi ile eşdeğer bir konumda olduğu görülmektedir. Bugün basınçlı havanın tüketimi çok maliyetli bir hal almış durumdadır. Gerek kaçaklardan, gerekse havanın kullanıcılar tarafından bilinçsiz bir şekilde tüketiliyor olmasından dolayı, maliyetler ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Ancak ne yazık ki maliyetler, bu sistemlerdeki tüketimlerin ölçülmediği için pek bilinmezler. İşte bu noktada denetimi ele almak gerekmektedir. Bu tüketilen havayı izlemek, buradan elde edeceğimiz bilgiler doğrultusunda kullanıcıları bilgilendirmek ve kaçakların önüne geçmek için mücadele etmek gerekecektir. Tam bu noktada testo 6446-6447 model ürünleri ile basınçlı havanın tüketimi sürekli olarak izlenebilmekte ve kayıt altına alınabilmektedir.

– Kütlesel termal debi ölçüm prensibi ile, ölçüm ortamı sıcaklık ve basıncından bağımsız debi ölçümü

– Testo 6447/48 ile basınç hattını kapatmaya veya baypas yapmaya gerek olmadan kolay ve güvenilir sensör değişimi

– Standart boru çaplarına uyumlu, küçük çaplarda entegre giriş-çıkış boru mesafeleri ile güvenilir ve doğru ölçüm

– Testo 6448 ile CO2 veya N2 gazları için özel kalibrasyonlu hava sayacı

Bina Otomasyonu için Portatif Bir Cihaz: Testo 435

Testo, havalandırma sistemleri ve iç hava kalitesi analizi, bina otomasyon sistemlerinin kontrolü ve bakımı için gerekli tüm ölçümleri tek bir cihazda toplayarak, genişletilmiş prob seçenekleri ile testo 435’i sunmuştur.

İç hava kalitesinin değerlendirilmesi için IAQ probu
Pervane ve hava akış hızı ölçüm probu
Pitot tüp ölçümü için entegre fark basınç sensörü
Sıcaklık ve nem için kablosuz prob
Kullanıcı profilleri sayesinde kolay kullanım
Ölçülen verilerin analizi, dosyalanması ve raporlanması için PC yazılımı

Testo 435 ile ölçüm sonuçları istenirse uygun bilgisayar yazılımı ile bilgisayara aktarılabilir veya sahada testo yazıcı kullanarak raporlandırılabilmektedir.

testo 435 bilgileri sahada infrared arayüz kullanılarak kablosuz iletişimle testo yazıcıya aktarılabilmekte ve ölçüm değerleri zaman ve tarih bilgileri ile yazdırılabilmektedir.

* Aydın GÜLLÜ, “Endüstriyel Haberleşme Protokolleri PROFIBUS – FMS” http://www.aydingullu.com/notlar/PROFIBUS%20FMS.pdf